İçindekiler
Kaizen Nedir?
Kaizen, “kai” değişim ve “zen” daha iyi anlamına gelen kelimelerin birleşiminden oluşup, sürekli iyileştirme anlamına gelmektedir. Kaizen’in amacı üretimdeki süreçleri küçük dokunuşlarla büyük etkiler yaratarak iyi değişimlerin sürekliliğinin sağlanmasıdır. Günlük sorunları çözmek yerine kalıcı çözümlerle de sürekliliği kapsar. Hiçbir sürecin kusursuz olmadığı gibi sürekli iyileştirmeye da her zaman ihtiyaç duyulmaktadır.
Kaizen kültürünün en önemli ilkelerinden biri işletmenin herhangi bir biriminde herhangi bir gelişmenin olmadığı tek bir gün bile geçirilmemesidir. Dolayısıyla kurum içerisinde sürekli iyileştirmenin hedeflenmesini sağlar. Masaaki Imai Japonya’nın savaş sonrası rekabet edecek teknolojiye sahip olmaması ve insan gücü ile çalışılan üretim ortamında, Japon halkının gelenekleri ve kültürü Kaizen’i oluşturmaya sebep olmuştur. Hataları azaltmak, israfı ortadan kaldırmak, üretkenliği artırmak, çalışanların amaçlarını, hesap verebilirliğini ve yeniliği teşvik etmek için imalat sektöründe geliştirilmiştir. Masaaki Imai üretim içerisinde parçadan bütüne gitme potansiyelinden yola çıkarak Kaizen metodolojisi geliştirmiştir. Kaizen’in üretim içerisinde yer almasına karşın tüm mesleki alanlarında kullanılıyor olması sürekli iyileştirmenin her yerde mümkün olabileceğinin en büyük örneklerindendir.
Kaizen kültürünü kurum kültürü haline getirmek için düzenli olarak toplantılar gerçekleştirilmelidir. Toplantılar organizasyonun yapısına göre değişkenlik gösterebilir. Tüm şirket çalışanları da sorunların içerisine dahil edilmelidir. Öneri sistemi kurularak her bölümde kutu ve öneri formu olmalıdır. Çalışanlar kendi iş alanlarında yaşadıkları problemleri bir öneri sistemine dahil eder ve böylelikle işletme içerisinde Kaizen kültürü ortaya çıkar.
Kaizen Nasıl Uygulanır?
- Sorunu tespit edin
- Ekibi belirleyin
- PUKÖ çevrimi uygulayın
- Soruna, parçadan bütüne yaklaşın
- Ana hedefiniz ekonomik kazanç olmasın
- Doğru çözüme ulaşmak için doğru araçları kullanın
- Sürdürebilir olmasına özen gösterin
Tüm bu adımlar uygulanarak, ekibin mevcut problemi sadece israfı engellemek için değil, daha kalıcı bir çözüm ile sorunu kökünden çözerek ortadan kaldırılması hedeflenir.
Öneri; süreçlerde, iş akışında yerleşim planlarının etkin düzenlenmesinde, enerjinin optimum kullanılmasında, araç gereç ve makinelerin iyileştirilmesinde, ürün kalitesinin iyileştirilmesinde, yeni ürünler için fikir oluşturmada, çalışma koşullarında, iş güvenliği ve kişinin kendi işindeki iyileştirme gibi konularda fayda artıracak ve maliyeti düşürme yoluyla ekonomik kazanç sağlayacak fikirler ve buluşlardır.
Kaizen Türleri
Kaizen çalışmaları hem kişisel gelişim hem de kurum içerisine sürdürebilirlik açısından katkı sağlar. Bu amaçla birlikte farklı Kaizen türleri mevcuttur.
- Önce ve Sonra Kaizen
Kaizen yapılmadan önce mevcut durumun resim ve durum tespiti yapılır. Sonrasında ekip liderinin önderliğinde ekip, prosesi iyileştirir ve gözle görülür değişikler olmasını sağlar. İyileştirilmiş durum görsellerle birlikte grafik ve çizelgelerle rapor edilir. Bu şekilde ekip üyeleri Kaizen’i uyguladıktan sonra sonuçların ne olduğunu gösterebilir.
- Gemba Kaizen
Yöneticileri ve ekip liderlerini iş süreçleri hakkında daha iyi fikirler edinmelerine teşvik eder. Gemba, yöneticilerin ve liderlerin fiili iş sürecini gözlemlemelerine, bu süreç hakkında bilgi edinmelerine, çalışanlarla etkileşim kurmalarına ve sürekli iyileştirme fırsatlarını keşfetmelerine olanak sağlayan bir yaklaşımdır.
- Kobetsu Kaizen
Kobetsu Kaizen, daha verimli üretim sistemleri için bireysel iyileştirme anlamına gelir. Genel ekipman etkinliğini en üst düzeye çıkarmaya ve dönüşüm maliyetini düşürmeye odaklanır.
5S Kaizen Nedir?
5S, Kaizen sisteminin kritik bir parçasıdır ve ideal bir fiziksel iş yeri oluşturur. 5S, kârlılığı, verimliliği, hizmeti ve güvenliği artırmak için görsel düzen, organizasyon, temizlik ve standardizasyon oluşturmaya odaklanır. Japonca 5S’lerin açıklamaları şu şekildedir;
- Seiri (Düzenle): Gerekli işyeri eşyalarını gereksiz olanlardan ayırın ve gereksiz eşyaları kaldırın.
- Seiton (Düzen oluşturun): Öğeleri, iş için en anlamlı şekilde kolay erişime izin verecek şekilde düzenleyin.
- Seiso (Temizlik): Çalışma alanını temiz ve düzenli tutun.
- Seiketsu (Standartlaşma): İş yeri temizliğine ilişkin en iyi uygulamaları sistematik hale getirin.
- Shitsuke (Disiplin): Bu çabayı sürdürün.
Kaizen yaklaşımı, çok çeşitli iş modelleri ve operasyonel felsefeler için faydalıdır. İş süreçlerini iyileştirebilir, israfı ortadan kaldırabilir, kaliteyi iyileştirebilir ve işletmenizin karlılığını artırabilir. Hızlı bir çözüm olmasa da Kaizen’in uygulanması tutarlı ve uzun vadeli büyümeyi sağlar.
Kaizen Örnekleri
- Lockheed Martin. Havacılık ve uzay şirketi, Kaizen’in iyi bilinen bir savunucusudur. Kaizen’i, üretim maliyetlerini, envanteri ve teslimat süresini azaltmak için başarılı bir şekilde kullanmıştır.
- Alan Mulally, 2006’da Ford’un CEO’su olduğunda, otomobil üreticisi iflasın eşiğindeydi. Mulally, tarihin en ünlü kurumsal dönüşümlerinden birini gerçekleştirmek için Kaizen’i kullandı.
- Pixar Animasyon Stüdyoları. Pixar, kalite kontrol kontrollerini ve yinelemeli süreçleri kullanarak pahalı film arızası risklerini azaltmak için sürekli iyileştirme modelini uyguladı.
Kurumsal firmalardan KOBİ ve küçük işletmelere kadar her seviyeden üretim firmasındaki üretim yönetiminin yanında akademik, profesyonel yöneticilik, girişimcilik ve sanayicilik bilgi ve tecrübesine sahip Türkiye’nin tek eğitim ve danışmanlık kurumu olan UnoPro, işletmenize özel hazırlanmış eğitim müfredatı ile önce yalınlaşmanıza ve daha sonra da Endüstri 4.0’a uygun bir şekilde dijitalleşmenize yardımcı olmaktadır.
Sizde işletmenizde Kaizen sisteminin faydalarından yararlanmak istiyor musunuz? Sizin için doğru olan çözümü geliştirelim. Bugün bize ulaşın!