Yalın Üretim Nedir? – Yalın Üretim Teknikleri Nelerdir?

Yalın Üretim Nedir?

Yalın üretim, üretim sürecinde israfı ortadan kaldırmayı ve verimliliği artırmayı amaçlayan bir üretim felsefesidir. 1950’lerde Japonya’da geliştirilmiştir ve o zamandan beri dünya çapındaki şirketler tarafından benimsenmiştir.

Yalın üretimin amacı, yüksek kaliteli ürünleri mümkün olan en verimli ve uygun maliyetli şekilde üreterek müşteri için değer yaratmaktır. Bu, ürün veya hizmete değer katmayan herhangi bir faaliyet olarak tanımlanan israfın sürekli olarak tanımlanması ve ortadan kaldırılmasıyla sağlanır.

Ancak yalın üretim tamamen israfı ortadan kaldırmakla ilgili değil, daha fazla müşteri değeri üretmekle de ilgilidir; israfın ortadan kaldırılması da bunun sonucudur.

Yalın Üretimin Temel İlkeleri Nelerdir?

Yalın üretimin özünde, üretim yaklaşımına rehberlik eden bir dizi ilke vardır. Bu ilkeler şunlardır:

• Değeri Tanımla: Yalın üretimde ilk adım, müşterinin neye değer verdiğini belirlemektir. Müşterilerin neye değer verdiğini anlayan şirketler, kaynakları değer katmayan faaliyetlere harcamak yerine bu ürün veya hizmetleri üretmeye odaklanabilir.
• Değer Akışını Haritala: Değer akışı, hammaddeden bitmiş ürünlere kadar bir ürün veya hizmet oluşturmaya giden tüm faaliyetleri ifade eder. Şirketler, değer akışının haritasını çıkararak israfın meydana geldiği alanları belirleyebilir ve bunu ortadan kaldırmak için çalışabilir.
• Sürekli Akış Oluştur: Akış, üretim süreci boyunca malzemelerin ve ürünlerin düzgün ve verimli hareketini ifade eder. Şirketler akış oluşturarak israfı azaltabilir ve verimliliği artırabilir.
• Çekme Üretimi: Geleneksel üretimde, ürüne talep olmasa bile üretim genellikle süreç boyunca itilir. Yalın üretimde üretim, gerçek müşteri talebine dayalı olarak süreç boyunca “çekilir”.
• Mükemmelliği Ara: Yalın üretimin amacı, üretim sürecini sürekli iyileştirmek ve israfı ortadan kaldırmaktır. Şirketler, mükemmelliği arayarak operasyonlarını sürekli olarak iyileştirmeye ve optimize etmeye çalışabilirler.

İşletmeler, bu ilkeleri takip ederek yalın üretim tekniklerini uygulayabilir ve faaliyetlerinde verimliliği artırabilir.

Sanayide, rasyonel bir üretici gibi davranmak ve optimum seviyeyi yakalamak hiç kolay değildir. Doğru organize edilmeyen vardiyalardan, geri dönüştürülemeyen çıktılara, amaca uygun kullanılmayan malzemelerden, personel hatalarına kadar süreç içerisinde birçok problemle karşılaşılır. Sonuç olarak üretkenlik her geçen gün erozyona uğrar. İşte tam da bu noktada yalın üretim ihtiyacı doğar; çünkü israfı ortadan kaldırma konusundaki gereklilik, bir yönetim sistemi olarak yalın fikrinin ve üretiminin başladığı yerdir.

Yalın Üretim Metodolojisi

Yalın üretim metodolojisinden alınan dersler evrenseldir. Yalın üretim ilkeleri, hangi coğrafyada, hangi üretim dalında olursa olsun, iş süreçlerinizin verimlilik kazanmasına ve sonuç olarak herhangi bir pazarda daha etkili ve rekabetçi hale gelmenize yardımcı olur.

Yalın, üretkenlikten ödün vermeden bir üretim sistemindeki israfı azaltmaya yönelik bir metodolojidir. Müşteri, ürün veya hizmet için ne ödeyeceği açısından neyin değerli olduğunu tanımlar. Yalın üretim sayesinde, değer katmayan her şey kaldırılarak veya azaltılarak değer katan şey netleşir. Katma değersiz operasyonlar ortadan kalkar ve tüm değerler verimli kullanılarak maliyetler azalır. Kârı artırmak için gereken şey öncelikle israfı ortadan kaldırmaktır.

Bu yüzden yalın üretim, israfı belirlemeye ve ardından israfı ortadan kaldırmaya yardımcı olan bir dizi araca odaklanır. Hiç kuşkusuz herhangi bir sistemden israfın uzaklaştırılması, sadece maliyeti düşürmekle kalmaz, kaliteyi ve üretim süresini de iyileştirir.

UnoPro Yalın Üretim Metodları

UnoPro ile Yalın üretim, Kaizen gibi önemli araçların bulunduğu bir dizi özel modülde incelenmiştir. Yalın üretim modülleri şunlardır:

• Yalın Yaklaşım ve Endüstri 4.0
• Standardizasyon
• Değer Akış Haritalama
• Değer Akış Haritalama 4.0
• TPM-OEE
• SMED
• FMEA (Risk Analizi)
• Gemba, Kaizen, Jidoka, Poka Yoke
• İş İstasyonu Tasarımı, Ergonomi, 5S
• Yamazumi
• Kanban, Heijunka, Milk-Run
• ERP Destekli Üretim Planlama (ERP, MRP II, CRP)
• Stratejik Performans Yönetimi
• Yetkinlik Yönetimi
• Yalın Liderlik
• Etkileme Teknikleri ve Performans Görüşmesi
• Proses Denetimi

Yalın Üretim Ne Demek?

Yalın kavramına ait ilk tanımlama 1990 yılında yayımlanan Dünyayı Değiştiren Makine kitabında görülür. O zamandan beri, yalın ilkeler dünya çapında üretim konseptlerinin yanı sıra sağlık, yazılım geliştirme ve hizmet endüstrileri de dahil olmak üzere üretim dışındaki endüstrileri de derinden etkilemiştir.

Yalın Üretim Teknikleri Nelerdir?

Yalın Yönetim, herhangi bir süreçte israfı ortadan kaldıran ve daha fazla değer yaratılmasını sağlayan en önemli araçlardan biridir. Yalın Üretim Teknikleri, tipik olarak bir üretim ortamında kullanılır ve Yalın üretim eğitimleri üzerinde çoğu örnek, bu tür süreçlerde Yalın tekniklerin uygulanmasına odaklanır. Gerçek şu ki, Yalın teknikler herhangi bir ortamda kullanılabilir. Yalın düşünce, problem çözme yaklaşımının bir parçasıdır çünkü israfı ortadan kaldırmak, herhangi bir süreçteki problemleri çözmek için uzun bir yol kat eder. Yalın üretim tekniklerinin bazıları aşağıdaki gibidir:

Kaizen

Kaizen’in amacı, iş süreçlerini çeşitli şekillerde iyileştirmektir. Kaizen, iyileştirme veya işleri daha iyi yapma anlamına gelen bir Japonca kelimedir. Kaizen kelimesi “Sürekli İyileştirme” anlamına gelir. “Değiştirmek” veya “düzeltmek” anlamına gelen Japonca “kai” ve “iyi” anlamına gelen “zen” sözcüklerinin birleşimidir.

Poka-Yoke

Yalın tekniklerin ikincisi olan Poka-Yoke’nin amacı, hataların veya kusurların oluşmasını önlemektir. Hataları önlemek için çok çeşitli ustaca cihazlar kullanılır. Poka-Yoke, aynı zamanda, Üretim, Müşteri Hizmetleri, vb.’nin tüm yönlerinde “Hataya Karşı Önleme” Japon yaklaşımı olan “Hata Düzeltme” olarak da bilinir. Hataların diğerlerinden açıkça farklı olmasını sağlayan görsel sinyalleri kullanır. Poka-Yoke, en önemli yalın üretim tekniklerden biridir.

5S

Tüm yalın teknikler arasında 5S, organize etmeye odaklanan tekniktir. 5S’in amacı, boşa harcanan zamanı ve hareketi mikro düzeyde azaltmaktır. Aletlerin, parçaların ve diğer nesnelerin bilinen, optimum konumlarda olmasını sağlayan düzenli bir temizlik yaklaşımıdır. Aslında, iş yerinizi oluşturmak ve sürdürmek için bir çerçevedir. 5S: Ayıklama, Düzenleme, Temizlik, Disiplin, Süreklilik. Ayıklama eylemi, tüm gereksiz araçların ve diğer öğelerin işyerinden kaldırılması anlamına gelir.

Düzenleme ise, gerekli tüm öğelerin hareket israfını en aza indiren konumlara yerleştirilmesi anlamına gelir. Örneğin, sık kullanılan aletler iş istasyonunun yakınına yerleştirilirken, daha az kullanılan aletler iş istasyonundan uzaktaki depoya yerleştirilir. Temizleme, işyerinin temiz ve düzenli tutulması anlamına gelir. Daha sonra disiplin, bir iş istasyonundaki tüm süreçlerin standartlaştırılması anlamına gelir. Son olarak, süreklilik, iş istasyonunu kullanan çalışanların önceki dört S’de belirlenen standardı koruduğu anlamına gelir.

Kanban

Yalın tekniklerin dördüncüsü olan Kanban’ın amacı, birçok alanda iyileştirmeyi teşvik ederken, üretimi programlamak ve süreçteki işi en aza indirmektir. Kanban, ürünler aşağı akışlı bir işlem tarafından geri çekildiğinde bir sinyal gönderen küçük bir stok noktası (genellikle WorkCentre üretiminde) oluşturur.

Jidoka

Jidoka, otonomasyon olarak Türkçeleştirilir ve problemleri ortaya çıkarma esasına dayanır. Jidoka, gerçek mükemmelliğe ulaşılmasına yardımcı olabilecek en önemli yalın ilkelerden biridir.

Heijunka

Heijunka, yalın tekniklerin sonuncusudur. Heijunka, hem hacim hem de ürün karışımına göre üretimin dengelenmesidir. Bu sistem, ürünleri müşteri siparişlerinin gerçek akışına göre oluşturmaz. Heijunka, bir dönemdeki toplam sipariş hacmini alır ve bunları eşitler, böylece her gün aynı miktar ve karışım yapılır. Üretim tesviye, yumuşatma demektir.

Yalın Üretim Örnekleri

Şirketlerin operasyonlarında yalın üretimi nasıl uyguladıklarına dair birkaç örnek:

• Toyota: Toyota üretim sistemi genellikle öncü yalın üretim teknikleriyle tanınır. Şirket, ürünleri büyük partiler halinde üretip ihtiyaç duyulana kadar depolamak yerine üretim sürecinde ihtiyaç duyuldukça üretmeyi içeren tam zamanında üretim de dahil olmak üzere bir dizi yalın uygulama uygulamıştır. Toyota ayrıca, malzeme akışını yönetmek ve daha fazla malzemeye ihtiyaç duyulduğunda sinyal vermek için görsel bir sistem olan “kanban” adlı bir sistemi de hayata geçirmiştir.
• Samsung: Samsung, elektronik üretim operasyonlarında bir dizi yalın üretim uygulaması hayata geçirmiştir. Bunlar, istasyonlar arasında malzemeleri ve bileşenleri taşımak için otomatik yönlendirmeli araçların (AGV’ler) kullanımını ve ayrıca kaynak ve montaj gibi görevleri gerçekleştirmek için robotların kullanımını içermektedir. Samsung ayrıca, üretim hatlarını bir üründen diğerine hızlı bir şekilde değiştirme yöntemi olan “tekli dakikalarda kalıp değişimi” (SMED) adlı bir sistemi de uygulamaya koymuştur.
• Siemens: Küresel bir teknoloji şirketi olan Siemens, üretim operasyonlarında yalın üretim tekniklerini uygulamıştır. Bir örnek, müşteri talebini karşılamak için bir ürünün her bir birimini üretmek için gerekli olan zamanın “takt zamanı” kullanılmasıdır. Siemens ayrıca, malzeme akışını göstermek ve daha fazla malzeme gerektiğinde sinyaller vermek için renk kodlu zemin işaretlerinin kullanımı da dahil olmak üzere bir dizi görsel yönetim aracı uygulamıştır.

Bunlar, işletmelerin operasyonlarında verimliliği artırmak ve israfı azaltmak için yalın üretim uygulamalarını nasıl uyguladıklarına dair yalnızca birkaç örnektir. Şirketler yalın ilke ve tekniklerini kullanarak üretim süreçlerini düzene sokabilir ve pazardaki rekabet güçlerini artırabilir.

Yalın Üretim Her Sektöre Uygulanabilir mi?

Yalın üretim ilkeleri, üretim, sağlık ve hizmetler dahil olmak üzere herhangi bir sektöre uygulanabilir. Herhangi bir sektördeki şirketler değeri tanımlayarak, akış yaratarak ve israfı ortadan kaldırarak verimliliği ve rekabet gücünü artırabilir.

Yalın Üretimin Hedefleri Nelerdir?

Yalın üretimin amacı, yüksek kaliteli ürünleri mümkün olan en verimli ve uygun maliyetli şekilde üreterek müşteri için değer yaratmaktır. Bu, ürün veya hizmete değer katmayan herhangi bir faaliyet olarak tanımlanan israfın sürekli olarak tanımlanması ve ortadan kaldırılmasıyla sağlanır.

Yalın Üretim Verimliliği Nasıl Artırır?

Yalın üretim, israfı ortadan kaldırarak ve üretim sürecini kolaylaştırarak şirketlerin ürünleri daha verimli ve daha düşük maliyetle üretmesine yardımcı olur. Bu da, pazarda artan rekabet gücünü ve daha yüksek kârları sağlar.